Türkiye, Kuzey Yarımküre'de ılıman kuşağının ortalarında yer alır. Bununla beraber çeşitli faktörlere bağlı olarak iklimi çeşitlilikler gösterir. Bu nedenle çeşitli iklim bölgeleri ve bölgecikleri vardır.
Üç tarafı denizlerle çevrilidir, fakat kuzeyde ve güneyde yüksek dağların kıyıya paralel olarak sıraanışı iç kısımları deniz tesirlerine kapatır. Ortalama yüksekliği 1132 m. yi bulan ülke, yüksektir; yükseklikler de bölgelere, yörelere göre farklıdır. Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri kendilerini çevreleyen karalara sokulurlar, bu sebeple buralarda kara tesirleri iklim üzerinde etkili olur. Bütün bu faktörlere bağlı olarak Türkiye de farklı iklimler bazen bir arada ve yan yana yaşanır: Akdeniz kıyılarında ağaçlar çiçek açarken Erzurum - Kars bölgesinde yerler bembeyaz karlarla kaplıdır, çetin bir kış hüküm sürer. Eylül, hatta bazen ekim aylarında Akdeniz de denize girilirken, Doğu da kış şartları başlamıştır. Ankara'da şiddetli soğuklar ve kar varken, Antalya kıyılarında denize girilmesine olanak sağlayan bir hava durumu vardır. Akdeniz bölgesinin ovalık ve dağlık yerleri arasında bile kış-yaz tezatı aynı mevsim içinde yan yana görülebilir. Trakya nın orta kısımları ile kıyıları arasında da çok bariz iklim farkları vardır.
Sıcaklık, yağış, basınç, rüzgarlar gibi iklim unsurlarının uzun yıllar süren rasatlarına dayanılarak Türkiye de 4 ana iklim bölgesi tespit edilmiştir:
Bu ana kuşaklar içinde ikinci derecede farklı yöreler de mevcuttur.
Karadeniz İklimi: Karadeniz kıyıları boyunca hakim olan, her mevsim yağışlı ılıman iklimdir. Dağlarda yağış daha boldur. Bölgenin doğusunda yıllık ortalama yağış 2000- 2500 mm yi bulur; orta bölgede 800-1000 mm., batıda 1000-1200 mm. dir. Türkiye nin en yağışlı yeri (Rize, 2357 mm.) Doğu Karadeniz Bölümü ndedir. Yazlar çok sıcak olmaz, kışlar da ılıktır.. Kıyılarda ve kıyıya yakın yerlerde donma olayı pek az görülür. Daha gerilerde toprağa 5-10 cm. kadar işleyebilecek donlar görülür. Kar yağışı ancak yüksek yerlerdedir. Bölgenin güneyinde yer alan İç Karadeniz Bölümü (Bolu, Kastamonu, Çorum, Amasya, Tokat), Karadeniz ile İç Anadolu iklimleri arasında bir geçiş alanı teşkil eder. Buralarda bol yağış ilkbaharda görülür, yaz içinde de kurakça geçen bir süre vardır.
Akdeniz İklimi: Akdeniz, Ege ve Marmara bölgelerinde hakim olan iklim tipidir. Yıllık ortalama yağış 800-1200 mm dir. Asıl Akdeniz İklimi, Akdeniz ve Ege nin kıyıdaki denizden az yüksek bölgelerinde görülür. Bölgenin yüksek dağlık bölgelerinin iklimi ile Marmara Bölgesi iklimi, Akdeniz iklimi içinde farklı iklim bölgelerini oluştururlar. Asıl Akdeniz ikliminde yazlar sıcak ve 3-4 ay kurak, kışlar ılık geçer. Yaz sıcakları 40°C nin üzerine çıkar. Kıyıda 600-700 m. ye kadar olan yüksek "yerler asıl Akdeniz iklimine dahildir. Hatay ın Yayladağ dan İzmir Karaburun a kadar olan alçak bölgelerde don olayı istisnaidir. Yüksek yerlerde orta şiddette donlar görülür, toprağa 5-15 cm. işler. Alçak yerlerle yüksekler arasındaki geçiş çizgisinde toprağa birkaç cm. işleyebilen hafif donlar görülür. Kışlar Akdeniz kıyısında Ege den biraz daha ılıktır. Bölgede ilkbahardan güz ortalarına kadar 6-7 ay yüksek buharlaşma olur. Yaz mevsiminin yer yer bunaltıcı hale gelmesinde sıcaklığa eklenen bu yüksek nemin rolü büyüktür.
Kıyıların hemen gerisindeki yüksek dağlarda serin, hatta soğuk bir iklim vardır. Çokluk kar şeklinde kışın bol yağış düşer, Türkiye'nin en çok yağış alan bölgelerindendir. Kar kalınlığı 50-100 cm. yi bulur, uzun süre yerde kalır, yazın da erimeyip kalanları vardır. Yaz sıcakları bunaltıcı değildir, mevsimin kuraklığı hafiflemiştir. Bu iklim özelliği ormanlık alanlarla birleşerek, sıcak ve nemli Akdeniz bölgesinin yaylalarını oluşturur. Akdeniz dağ (yayla) iklimi, kurak İç Anadolu ikliminden de bariz şekilde farklıdır.
Marmara iklimi ise Karadeniz le Akdeniz iklimleri arasında bir geçiş tipini temsil eder; bazı özellikleri Karadeniz'e bazıları Akdeniz'e benzer; bu iki tipe yakınlık bölgenin çeşitli yöreleri arasında da görülür. Kar yağışları normaldir, don olayı Akdeniz den daha sıktır. Yaz sıcaklığı nispeten hafiftir. Her mevsim görülen yağışlar daha çok Karadeniz iklimine benzer. Buharlaşma çok şiddetli değildir. Hava sık sık kapalı olur, çok sis belirir. Akdeniz ikliminde ise hava genel olarak uzun süre çok açıktır. Marmara Bölgesi nin iç kısımlarında kışın şiddetli kara iklimi tesirleri hakimdir.
Karasal iklim: Yarı kurak, bol yağışın ilkbahara rastladığı ve genel olarak az olduğu bir iklim tipidir. İç, İç Batı ve Güneydoğu Anadolu da hakimdir. Yıllık ortalama yağış İç Anadolu da 300-350 mm., İç Batı Anadolu da 450-550 mm., Güneydoğu Anadolu da 450-700 mm. dir. Yağışların azlığının en mühim sebebi iç bölgelerin yüksek dağlarla kuşatılmış olmasıdır. Batı taraflar kısmen denize açık olduğu. Güney- doğu ya da Akdeniz tesirleri sokulabildiği için, buralarda asıl iç bölgelere nazaran yağış ortalaması yüksektir. Tipik bölge Tuz Gölü çevresidir, bu çevrede yazlar sıcak ve kurak, kışlar soğuk geçer. 100-125 gün don görülür; 30-50 cm. toprağa işleyebilir. Yağışlar ilkbahardadır. İç Batı Anadolu (Afyon, Kütahya, Uşak), Marmara ve Ege deniz tesirlerini kısmen alabildiği için asıl İç Anadolu dan daha yağışlıdır, don olayı da daha azdır. Göller Bölgesi nde de iklim Akdeniz le İç Anadolu iklimleri arasında bir geçiş tipini temsil eder. Donlu gün sayısı (60-70) ve don şiddeti İç Anadolu dan azdır. Yaz kuraklığı da Akdeniz Bölgesi nden daha hafiftir. Güneydoğu Anadolu kısmen Akdeniz, kısmen de güneyden gelen çöl iklimi tesirlerine açık bir bölgedir. Gaziantep'te yıllık yağış 560 mm iken Şanlıurfa'da 470 mm., Nusaybin de 460 mm. dir; denizden uzaklaştıkça düşer. Dağlık ve yüksek yerlerde yağış daha fazladır. Yazlar kurak geçer ve süresi uzundur. Yazın bu bölgede 30-35, hatta zaman zaman 40°C sıcaklık tabiidir. Kışlar İç Anadolu ya göre daha az soğuktur,don orta şiddettedir, toprağa nüfuzu 5-15 cm. dir. Yağış İç Anadolu dan fazla olmakla beraber, şiddetli sıcaklara bağlı olarak yüksek buharlaşma, kuraklığa sebep olur.
Doğu Anadolu İklimleri: Doğu Anadolu Türkiye’nin en yüksek ve deniz tesirlerine en kapalı, denizlerden en uzak bölgesidir. Bölgeye kara iklimi hakimdir. Kış ve yaz, gece ve gündüz sıcaklık farkları çok ve şiddetlidir. Bölgede karla örtülü gün sayısı 100-120, donlu gün sayısı 150-180 gündür. Kars bölgesinde kış ve yaz ortalama sıcaklık farkı 25-30°C dir. Kışın sıcaklığın -10 ve - 20°C lerde seyretmesi normaldir, -40°C ye düştüğü günler az değildir. Bu bölgede kış 7-8 ay sürer. Ancak bölgede farklı iklim bölümleri vardır. Kars-Erzurum yaylalarında bahçe tarımı mümkün değildir. Buna mukabil Elazığ-Malatya çevrelerinde rahatlıkla bahçe tarımı yapılır. Elazığ ilinde pamuk tarımı bile yapılabilmektedir. Iğdır Ovası ise bölge içinde tamamen istisnai bir kesimdir. Tipik Doğu Anadolu iklimi Erzurum-Kars yaylaları (yükseklik 1800-2000 m.) nın iklimidir. Buralarda 40-60 cm. kalınlığında kar olur. Yazlar serindir. Gür otluk ve çayırları vardır. Tarımın zayıf olmasına karşılık iklim özelliklerine bağlı olarak hayvancılık gelişmiştir. Buharlaşma az, ortalama yağış 500-550 mm. dir. Yaz ve güz yağışları da olmakla beraber, asıl yağış mevsimi ilkbahardır.
Van Bölgesi nde iklim, Van Gölü nün tesirlerine bağlı olarak kuzeyinde kalan sert iklim bölgesine göre biraz daha yumuşaktır. Yağış orta derecededir. Donlu gün sayısı da biraz daha düşüktür: 130 gün. Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarında kurak geçen bir süre vardır.
Hakkari dağlık bölgesinde ise iklim bol yağışlıdır: 800-1200 mm. Yağışın çoğu kar şeklinde düşer. Kar kalınlığı Hakkari de 1, dağlarda 2 m yi bulur. Yağışlar güz ortalarından ilkbahara kadar sürer. Temmuz, Ağustos ve Eylül kuraktır. Yaz mevsimi ve Eylül ayı sıcaktır. Bu bölge dağlarında Türkiye nin en büyük buzulları ve en geniş kalıcı kar alanları vardır.
Yukarı Fırat-Orta ve Aşağı Murat bölgesinde iklim, Erzurum-Kars bölgesi iklimi ile Akdeniz iklimi arasında bir geçiş tipini temsil eder. Güneye göre daha serin, Doğu ya göre daha ılıktır. Düzlükler 1000- 1200 m., dağlar 1500-2000 m. dir. Yazlar kuraktır. Kış yağışı çok kere kar şeklindedir. Kar çabuk erir. Kış ve ilkbahar kapalı, yağmurlu ve sislidir.Yıllık yağış tutarı 400- 450 mm. dir.
Türkiye de meteorolojik ölçümler 1925 den sonra gelişmiştir. Bu işlerle Devlet Meteoroloji Genel Müdürlüğü uğraşır. Bugün Türkiye iklimi üzerine dünya standartlarına uygun ilmi bilgiler elde etmek mümkün olabilmekte, her mevsim mümkün en büyük isabetlerle hava durumu tahminleri yapılabilmektedir. Havarapor sitesi de bu amaçla yayınlarına devam etmektedir. Site dünya çapında önemli meteoroloji şirketlerinden aldığı verileri özel yazılımı ile birleştirip, analiz ederek ziyaretçilerine sunmaktadır.
Havarapor.com Meteoroloji Ekibi
Bilim İnsanlari Sera Gazı Sorununu Ele AldıDünya çapindaki laboratuvarlardaki yararsizlik, sera gazi kaynakli farkli türde yenilenebilir enerji üretmek için mikroplari, suyu ve sicak havayi harekete geçiriyor.
16 İl İçin Yağış UyarısıMeteoroloji Genel Müdürlüğü tarafından yapılan açıklamaya göre bugün yurdun önemli bir bölümünde yer yer sağanak olmak üzere yağışlar etkili olacak.
Sıcaklıklar Düşecek mi?Türkiye içerisinde bulunduğumuz haftayı mevsim normallerini aşan sıcak hava dalgasının etkisinde geçirmeye devam ediyor. Bugün de aşırı sıcaklar yurt genelinde etkili olacak. İnsanlar bunaltıcı sıcak hava dalgasının etkisini ne zaman kaybedeceğini merak ediyor.
Yağış Geliyor Sıcaklıklar DüşecekYurdumuzu etkisi altına alan sıcak hava kütlesi bugün de etkisini sürdürüyor. Bugün Adana başta olmak üzere birçok ilde Haziran ayı sıcaklık rekoru kırılabilir.
Sıcaklıklar Mevsim Normallerinin Üzerinde SeyredecekGeçtiğimiz haftayı yağışlı ve mevsim normallerinde geçiren ülkemiz haftanın ilk gününe mevsim normallerinin üzerinde bir sıcaklık seviyesi ile girdi. Sıcaklıklar birkaç gün daha etkili olacak.